نام رشته و مقطع به زبان فارسي و انگليسي و تعريف رشته:
كارشناسي ارشد ناپيوسته ميكروب شناسي پزشكي
Master of Sciences (M.Sc.) in Medical Microbiology
كارشناسي ارشد ناپيوسته ميكروبشناسي پزشكي شاخهاي از علوم پايه پزشكي است كه تحصيلات بالاتر از كارشناسي را در بر ميگيرد و اولين مقطع تحصيلي پس از كارشناسي ميباشد كه دانش آموختگان آن در ابعاد خدماتي، آموزشي و پژوهشي در زمينه شناخت عفونتهاي ميكروب ها به فعاليت ميپردازند.
2- تاريخچه رشته و پيشرفتهاي جديد:
از قديمترين ايام، بشر در جستجوي علل و اسباب بيماريهاي عفوني بوده است. محمدزكرياي رازي (متوفي به سال 925 ميلادي) طبيب دانشمند بزرگ ايراني اولين كسي است كه در جهان بيماريهاي واگير مخصوصاً آبله و سرخك را با ديدي علمي مورد بررسي قرار داد و فرضيهاي را در باب عامل آبله بيان مينمايد كه يادآور نظريه تخميري پاستور است كه 9 قرن پس از رازي موفق به كشف نقش ميكروبها به عنوان عامل بيماريها گرديد.
شيخالرئيس ابوعلي سينا (متوفي به سال 1036 ميلادي) دانشمند برجسته طبيب والا مقام و فيلسوف بزرگ ايراني به اصل سرايت بيمارها معتقد است و در كتاب ارزنده «قانون در طب» در زمره علل خارجي بيماريها اشاراتي دارد.
در اواخر قرن نوزدهم بسياري از عوامل بيماريهاي عفوني شناخته شد و بدنبال آن مطالعه سيستم ايمني و فعاليتهاي آن در پيشگيري و معالجه بيماريها، شناخت عوامل شيمي درماني و كشف ويروسها از ديگر وقايع آن زمان بود.
در نيمه دوم قرن بيستم و سالهاي اخير ژنتيك باكتريها بسيار شكوفا شده است و تحقيقات ارزنده اي در زمينه مهندسي ژنتيك ميكروارگانيسمها صورت گرفته است به طوريكه ورود به اين عرصه به بسياري از سوالات و ابهامات پاسخ داده است. هرچند راه طولانيتري در پيش است و بشر امروز ميكوشد تا نيل به يك محيط زيست ايده آل همچنان به راه خود در زمينه ميكروب شناسي نوين ادامه اولين گروه دانشجويان كارشناسي ارشد ميكروبشناسي در سال 1367 در دانشگاه علوم پزشكي تهران پذيرش شدند و برنامه اين رشته در سالهاي 1373 و 1376 مورد بازنگري قرار گرفت. از آن سال تاكنون هيچگونه تغيير در برنامه مذكور صورت نگرفته است.
3- ارزشها و باورها:
عقايد و ارزشهاي ما عمدتاً برخاسته از قوانين و مقرراتي است كه در دين مبين اسلام مستتر است و اسلام بر امر حفظ سلامتي و نظافت تأكيد خاصي نموده است، تا حدي كه جسم ما را امانتي از سوي خداوند متعال تلقي مينمايد، لذا آموزشي كه مبتني بر اين اصول شكل گرفته باشد ميتواند بيانگر اعتلاي اين ارزشها در جامعه باشد و از آنجا كه علم ميكروب شناسي ماهيتاً بدنبال كشف علل و اسباب بيماريهاي عفوني جهت درمان و كنترل آنها ميباشد، لذا ميتوان نتيجه گرفت كه آموختنيهاي اين رشته درواقع بر فرايند عملي ارزشهاي حاكم و ارتقاء سلامت در جامعه به عنوان يك اصل است و نقش مهمي در استقرار يك جامعه سالم را به عهده دارد.
4- رسالت :(Mission)
رشته كارشناسي ارشد ميكروبشناسي پزشكي يكي از رشتههاي علوم پايه پزشكي است كه بر اساس استانداردهاي قابل قبول و با استفاده از تكنيكهاي رايج آزمايشگاهي در تشخيص بيماريهاي عفوني در خدمت جامعه است و در تحقيقات ملي سهيم است و همچنين در آموزش نظري و عملي دانشجويان در رشتههاي مرتبط، در خدمت دانشگاهها و مؤسسات آموزشي است.
5- چشم انداز :(vision)
اميد ميرود با اجراي برنامه آموزشي رشته كارشناسي ارشد ميكروبشناسي پزشكي كه همگام با پيشرفت علوم پايه پزشكي منجر به ارتقاء سلامت در جامعه شده و بتواند نيازهاي كادر آموزشي پژوهشي و خدماتي مربوط به مؤسسات آموزشي و دانشگاههاي علوم پزشكي، در مراكز تحقيقاتي و آزمايشگاههاي تشخيص طبي سراسر كشور در زمينه ميكروب شناسي پزشكي در اين مقطع را تأمين نمايد و طي 10 سال آينده جزو كشورهاي پيشتاز اين رشته در منطقه گردد.
6- اهداف كلي:
در پايان اين دوره انتظار ميرود كه دانش آموختگان اين رشته بتوانند:
1) خدمات ميكروب شناسي تشخيصي بيماريهاي عفوني را در بخش ميكروب شناسي آزمايشگاههاي تشخيص طبي انجام دهند.
2) از عهده تدريس دروس نظري و عملي ميكروب شناسي در مقاطع كارداني و كارشناسي و دروس عملي ميكروب شناسي تمام مقاطع آموزشي برآيند.
3) در مراكز تحقيقاتي مرتبط با رشته به عنوان همكار پژوهش بتوانند فعاليت نمايند.
7- نقش دانش آموختگان:
1) خدماتي
2) آموزشي
3) تحقيقاتي
8- وظايف حرفهاي:
1) ارائه خدمات ميكروب شناسي تشخيصي در آزمايشگاه هاي تشخيص طبي
2) آموزش دروس نظري و عملي براي دانشجويان مقطع كارداني و كارشناسي و دروس عملي ميكروبشناسي تمام مقاطع آموزشي
3) همكاري در طرحهاي پژوهشي مرتبط با رشته
9- راهبرد هاي اجرايي برنامه:
راهبردهاي پيش بيني شده براي اجراي برنامه كارشناسي ارشد ميكروب شناسي تلفيقي از استراتژيهاي دانشجو محور و استاد محوري است و بر يادگيري فعال active Learning تأكيد دارد.
10- شرايط و نحوه پذيرش دانشجو:
1-10- دارندگان مدرك تحصيلي كارشناسي در رشته هاي ميكروب شناسي، علوم آزمايشگاهي، زيست شناسي سلولي مولكولي (كليه گرايشها)، بيوشيمي و ايمونولوژي، و دكتري حرفهاي در يكي از رشتههاي پزشكي، دندانپزشكي، داروسازي، دامپزشكي و علوم آزمايشگاهي.
2-10- مواد امتحاني و ضرايب مربوطه
باكتري شناسي ضريب 3
تك ياخته شناسي ضريب 2
قارچ شناسي ضريب 1
ويروس شناسي ضريب 2
ايمني شناسي ضريب 1
زبان عمومي ضريب 1
3-10- شرايط خاص (سلامت جسماني و نقص عضو): داوطلبان اين رشته ضمن آنكه ميبايستي از سلامت جسماني كامل برخوردار باشند به طور خاص نبايد دچار كور رنگي باشند.
11- رشتههاي مشابه در داخل كشور:
رشته ميكروبشناسي پزشكي در داخل كشور مشابه ندارد اما در دانشگاه هاي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري رشتهاي تحت عنوان ميكروبيولوژي محض وجود دارد.
12- رشتههاي مشابه خارج كشور:
در اكثر دانشگاه هاي خارج از كشور در دپارتمان هاي ميكروبشناسي رشتهاي تحت عنوان Medical Microbiology, Microbiology و يا Clinical Microbiology وجود دارد.
13- شرايط موردنياز راه اندازي رشته
براساس ضوابط و شرايط شوراي نظارت، ارزشيابي گسترش دانشگاه هاي علوم پزشكي ميباشد.
14- شرايط ديگر مانند بورسيه: موجود نميباشد.
فصل دوم:
مشخصات دوره برنامه آموزشي كارشناسي ارشد
ناپيوسته رشته ميكروب شناسي پزشكي
* الف: دروس جبراني رشته كارشناسي ارشد ناپيوسته ميكروب شناسي پزشكي
كد درس
|
نام درس
|
تعداد واحد
|
ساعت
|
پيش نياز
|
نظري
|
عملي
|
جمع
|
1
|
علوم تشريحي
|
3
|
34
|
34
|
68
|
-
|
2
|
بيوشيمي كاربردي
|
3
|
17
|
68
|
85
|
-
|
3
|
فيزيولوژي عمومي
|
3
|
34
|
34
|
68
|
-
|
4
|
ژنتيك عمومي
|
2
|
34
|
-
|
34
|
|
5
|
حيوانات آزمايشگاهي و روشهاي نگهداري آنها
|
2
|
17
|
34
|
51
|
-
|
6
|
*روش تحقيق در علوم پزشكي
|
2
|
34
|
-
|
34
|
-
|
7
|
* تكنولوژي اطلاع رساني (IT)
|
2
|
17
|
34
|
51
|
-
|
8
|
آمار حياتي
|
3
|
51
|
-
|
51
|
-
|
|
جمع
|
20
|
|
|
|
|
دانشجو موظف است با تشخيص گروه آموزشي و تأييد شوراي تحصيلات تكميلي دانشگاه، تمامي يا تعدادي از دروس كمبود و جبراني (جدول الف) را بگذراند.
ب: دروس اختصاصي اجباري رشته كارشناسي ارشد ناپيوسته ميكروب شناسي پزشكي
كد درس
|
نام درس
|
تعداد واحد
|
ساعت
|
پيش نياز
|
نظري
|
عملي
|
جمع
|
9
|
بيولوژي سلولي ملكولي اوكاريوتها و پروكاريوتها
|
2
|
34
|
-
|
34
|
|
10
|
ساختمان و فيزيولوژي ميكروارگانيسمها
|
2
|
34
|
-
|
34
|
|
11
|
ژنتيك ميكروارگانيسمها
|
1
|
17
|
-
|
17
|
|
12
|
آنتي بيوتيكها و عوامل ضد ارگانيسم ها
|
1
|
9
|
17
|
26
|
|
13
|
ارتباط ميكروارگانيسم با ميزبان
|
1
|
17
|
-
|
17
|
|
14
|
باكتري شناسي سيستماتيك (1)
|
2
|
34
|
-
|
34
|
10
|
15
|
باكتري شناسي سيستماتيك (2)
|
2
|
34
|
-
|
34
|
10
|
16
|
باكتري شناسي تشخيصي مولكولي
|
2
|
-
|
68
|
68
|
9
|
17
|
باكتري شناسي عملي
|
2
|
-
|
68
|
68
|
|
18
|
ويروس شناسي پزشكي
|
4
|
51
|
34
|
85
|
|
19
|
سمينار
|
1
|
-
|
-
|
-
|
|
20
|
كارآموزي در بيمارستان
|
2
|
-
|
102
|
102
|
17
|
21
|
پايان نامه
|
6
|
-
|
-
|
-
|
|
جمع
|
|
28
|
|
|
|
|
تبصره:
1- دانشجو موظف است 3 سمينار در طول نيمسال تحصيلي با هماهنگي استاد راهنما ارائه نموده و ارزيابي مجموعه اين 3 سمينار توسط استاد راهنما به عنوان نمره دانشجو در اين واحد درسي محسوب خواهد شد.
2- اخذ واحد پايان نامه منوط به گذراندن دروس جبراني، اختصاصي اختياري و اختصاصي اجباري ميباشد.
نام دوره:
كارشناسي ارشد ناپيوسته ميكروب شناسي پزشكي
2- طول دوره و ساختار آن:
مطابق آيين نامه مقطع كارشناسي ارشد مصوب شوراي عالي برنامه ريزي ميباشد.
3- نام دروس و تعداد واحد درسي:
دانشجوي اين دوره ميبايست واحدهاي زير را با موفقيت به پايان رساند.
الف – دروس اختصاصي (اجباري) 22 واحد
ب – دروس اختصاصي (اختياري) 4 واحد
ج – پايان نامه 6 واحد
جمع 32 واحد
علاوه بر اين واحدها دانشجو موظف است با تشخيص گروه آموزشي و تأييد شوراي تحصيلات تكميلي دانشگاه، تمامي يا تعدادي از دروس كمبود و جبراني (جدول الف) را بگذراند.
ج: دروس اختصاصي اختياري رشته كارشناسي ارشد ناپيوسته ميكروب شناسي پزشكي
كد درس
|
نام درس
|
تعداد واحد
|
ساعت
|
نظري
|
عملي
|
جمع
|
22
|
آسيب شناسي و آشنايي با تكنيكهاي آن
|
2
|
17
|
34
|
51
|
23
|
هماتولوژي
|
2
|
17
|
34
|
51
|
24
|
ميكروسكوپ الكتروني
|
1
|
9
|
17
|
26
|
25
|
تك ياخته شناسي
|
2
|
17
|
34
|
51
|
26
|
قارچ شناسي
|
2
|
17
|
34
|
51
|
27
|
ايمني شناسي با گرايش بيماريهاي عفوني
|
3
|
34
|
34
|
68
|
جمع
|
|
12
|
|
|
|
تبصره: دانشجويان ملزم به گذراندن 4 واحد از دروس اختياري اختصاصي با نظر گروه مربوطه ميباشند.
* گذراندن اين دروس براي كليه دانشجويان به عنوان درس كمبود يا جبراني الزامي است.
:: موضوعات مرتبط:
کنکور ارشد زیست شناسی،
،
:: برچسبها:
كارشناسي ارشد ناپيوسته ، ميكروب شناسي پزشكي,